"Nhị hồ" là một loại đàn Hồ cầm, thuộc loại đàn cây. Âm sắc của nó dịu hòa, réo rắt, sức biểu cảm mạnh mà tinh tế "Nhị Tuyền ánh nguyệt" là một nhạc khúc dùng đàn nhị hồ diễn tấu. Ngày nay, nhị hồ không chỉ là một viên ngọc xán lạn trong nhạc khí cổ truyền, mà được ca ngợi trong âm nhạc thế giới. Về nơi bắt nguồn của nó, học giả Trung Quốc và nước ngoài đều có tranh luận, tìm hiểu.
Học giả Nhật Bản Điền Biên Thượng Hùng trong cuốn "Trung Quốc âm nhạc sử" ông viết: Hồ cầm của Trung Quốc (đặc biệt chỉ đàn nhị hồ) không phải là cái mà Trung Quốc cổ đại có, mà từ Ấn Độ du nhập. Ông luận chứng rằng hình dạng của Hồ cầm giống với loại đàn đơn giản nhất của ravastlong (đàn nhị kéo dây cổ nhất thế giới). Ravastlong tương truyền do Ravana, quốc vương Ceylan (cách nay khoảng 5000 năm trước) phát minh. Dù không phải vậy, nhưng đàn kéo cung do người Ấn Độ làm ra cũng đúng. Đàn nhị kéo dây Trung Quốc xuất hiện ở đời Đường là theo sự hưng thịnh của Phật giáo khi truyền vào Trung Quốc.
Có người không đồng ý với thuyết đó, cho là ghi chép trong sử Trung Quốc như "Tân Đường thứ", "Tống sử" v.v... có liên quan đến nước Thiên Trúc (Thân độc) và trong cuốn "Đại Đường Tây vực ký" do cao tăng nổi tiếng đời Đường là Huyền Trang viết, đều không đề cập đến việc này.
Không ít chuyên gia Trung Quốc cho rằng, nguồn gốc của Nhị hồ ở khu vực của sắc tộc thiểu số Tây Bắc cổ đại Trung Quốc. Chứng cớ là: phương pháp kéo đèn bắt nguồn từ Hề cầm, mà nguồn gốc của Hề cầm lại bắt nguồn từ "Hề bộ" tức là sắc tộc thiểu số phương Bắc Trung Quốc sống ở lưu vực Nhiêu lạc thủy (nay là sông Lạp mộc, khu tự trị Nội Mông). Trong "Nhạc thư" của Trần Trăn - người đời Tống có chép khá tường tận về Hề cầm. Đời Tống để kỷ niệm nhà âm nhạc, nhà văn học, nhà tư tưởng Kê Khang đời Ngụy bị họ Tư Mã giết hại, đem "Hề cầm" đổi làm "Kê cầm". Đồng thời Hồ cầm mã vị của dân du mục Tây Bắc cũng truyền vào nội địa. Sau đó "Hề cầm" và "Hồ cầm mã vị" dung hợp với nhau, phát triển đến đời Nguyên, trở thành hình dạng mới của "Hồ cầm" tức "Nhị hồ".
Có người dứt khác cho rằng, thủy tổ của Nhị hồ kế cầm là do Kê Khang chế tạo. Ngoài đời Tống, Trần Nguyên Tịnh trong "Sự lâm quảng ký" nhận định "Kế cầm" do Kê Khang chế, cho nên gọi là "Kế cầm".
Đúng ra "Nhị hồ" gốc từ đâu? Đến nay vẫn chưa có sự thống nhất.