Tiểu sử, Hồi ký
Tác giả: Nhất Như - Phạm Cao Hoàn

Danh Sĩ Kim Cổ Thế Giới

Chương 30: 28. "DƯƠNG CHÂU BÁT QUÁI" LÀ TÁM NGƯỜI NÀO ?

"Dương châu bát quái" là một nhóm thư họa có tinh thần sáng tạo họat động của Dương châu khoảng niên hiệu Càn Long đời Thanh, là đại biểu chính của họa phái Dương châu. Về phong cách sáng tác và thủ pháp biểu hiện đều có tính cách nhất định, tác phẩm táo bạo dữ dội, đột phá ra ngoài sự trói buộc của hình thức, không bắt chước cổ "mô phỏng cổ", quan tâm hết sức với đời sống xã hội. Cái đó so với họa phái cung đình học theo phép cổ, chiếm địa vị thống trị trong giới họa đầu đời Thanh, có cái thế phản, sức phản nghịch rất lớn. Nhân đó mà đương thời coi họ là "quái họa". Trên thực tế, chính họ đã dám phá vỡ hàng rào hình thức gò bó, lại có thể kế thừa, phát triển truyền thống dung hợp thi, thư, ấn, họa vào một nghệ thuật "hội họa", xác lập được địa vị của họ trong lịch sử hội họa, được người đời sau coi là một họa phái phi thường. Danh hiệu "bát quái" sớm nhất thấy trong "Âu bát la thư họa quá mục khảo" thành sách năm Quang Tự thứ 23 đời Thanh (1897), tác giả Lý Ngọc Phần kể "Bát quái" là Uông Sĩ Thận, Hoàng Thận, Kim Nông, Cao Tường, Lý Thiện, Trịnh Biến, Lý Phương Ưng, La Sinh.

Sau đó một thời, Uông Quân trong "Dương châu họa uyển lục" căn cứ vào các thuyết khác nhau trong giới học thuật, kể ra hai nhóm "Bát quái".

Một nhóm là: Hoàng Thận, Kim Nông , Lý Thiện, Trịnh Biến, Lý Phương Ưng, Cao Phong Hàn, Biên Thọ Dân, Dương Pháp.

Một nhóm nữa là: Uông Sĩ Thận, Hoàng Thận, Kim Nông, Cao Phong Hàn, Lý Thiện, Mân Trinh, Trịnh Biến, La Sính.

Trần Hành Khác trong "Trung Quốc hội họa sử" cho "Bát quái" là: Kim Nông, La Sính, Trịnh Biến, Mân Trinh, Lý Phương Ưng, Uông Sĩ Thận, Hoàng Thận, Lý Thiện.

Ngoài ra, Hoa Nham cũng từng được trong số "Bát quái".

Do đó có thể thấy tiêu chuẩn lấy, bỏ của học giả, trải qua các đời không giống nhau. "Bát quái" có nhiều tính tổ hợp, các nhà thư họa mà tên họ liệt vào "Bát quái" tăng trên mười người, trong số đó người được các nhà bình luận công nhận chỉ có: Hoàng Thận, Kim Nông, Lý Thiện, Trịnh Biến. Do đó những năm gần đây có người đề xuất "Dương Châu Bát quái" nên đổi là "Dương Châu Bát quái họa phát", cũng có người đề nghị nên gọi là "Dương Châu Bát quái họa gia quần", đó là một cách nói trung dung.

Vậy thuyết nào gần với sự thật nhất: xem ra khó phân biệt đích xác!

Hết Chương 30: 28. "DƯƠNG CHÂU BÁT QUÁI" LÀ TÁM NGƯỜI NÀO ?
Thông tin sách