Người việt thường nói về mình như một giống người rất thông minh, nhưng lại cư xử, hành động dưới sự điều khiển của những suy nghĩ nội tâm đầy mặc cảm tự ti. Mặc cảm ấy luôn khiến cho người Việt, khi giao tiếp với người nước ngoài, không có được sự tự tin, đĩnh đạc cần thiết và thường nhanh chóng ổn định vị trí của một kẻ thua thiệt. Sau một trận đấu bóng đá với Hàn Quốc trong khuôn khổ vòng loại World Cup 2006, trận đấu mà Việt Nam thua 1-2 trên sân nhà, một tờ báo chạy tít "Hả dạ!" khi đăng một bài bình luận đầy hoa về trận đấu này. Tôi cảm thấy xót xa khi đọc dòng tip đó và bài bình luận kèm theo. Chúng ta có thể bớt buồn khi thấy người Việt không còn bị hành hạ trong những trận đấu thể thao đối kháng, nhung hồ hởi, hả dạ với một trận thua thì đúng là quá nhược tiểu.
Ở nước ngoài, đại đa số người Việt chỉ có những mơ ước nho nhỏ, chứ không có tham vọng lớn. Người Việt ở nước ngoài thường dễ dàng tự bằng lòng với vị trí của một người làm công ăn lương hoặc của một tiểu chủ, nói chung là của một người thuộc tầng lớp trung lưu hoặc trung lưu cấp thấp trong xã hội của nước sở tại. Mặc cảm tự ti cùng với sự thiếu gắn bó giữa các thành viên của cộng đồng người Việt xa xứ và nhiều yếu tố khác đã khiến đa số người Việt chỉ đạt được thành công trung bình ở các nước khác, bên cạnh những người Việt không thành công. Cho đến nay, chưa có cộng đồng người Việt nào tạo được ảnh hưởng đặc biệt đối với sự phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội của nước sở tại, như các cộng đồng người Hoa.