KHI MẸ BẢO RẰNG mẹ của mẹ sẽ đến ở hai ngày với chúng tôi, tôi thích lắm, vì tôi rất yêu bà. Bà rất chi là hiền, bà cho tôi hàng đống thứ và tôi nói gì cũng khiến bà cười rất ghê và bà bảo rằng tôi rất thông minh và rất ngộ và rằng tôi giống mẹ tôi lắm khi mẹ ở vào tuổi tôi.
Bố cũng hài lòng khi bố biết rằng bà sẽ đến: "Được lắm! bố nói, phải rồi, được lắm! Tin tốt thế nhỉ, hay quá thể! Được lắm!" Tôi phải nói rằng tôi hơi ngạc nhiên một tí khi bố hài lòng đến vậy, bởi vì bố và bà cũng hơi cãi nhau mỗi khi họ gặp mặt. Nhưng tôi tin rằng đó cũng giống như khi ông Blédurt, hàng xóm của chúng tôi, trêu chọc bố. Chỉ là đề chọc cười.
Bà đến vào buổi tối. Khi bà bấm chuông, tôi chạy ra cửa cùng với mẹ, và bà bước vào cùng với cái va li. "Con gái yêu! Bà vừa nói vừa ôm hôn mẹ, gặp con mẹ rất vui!" và rồi bà ôm tôi
trong vòng tay, bà thơm khắp lên mặt tôi, bà bảo rằng tôi là cậu cả lớn tướng, là một chàng trai và là cậu bé của bà.. Bố tiến đến, báo cầm trong tay và bà chìa một bên má ra cho bố và bố thơm rất nhanh, chút. "Chào chàng rể," bà nói. "Chào mẹ vợ," bố nói. Còn tôi, tôi nhảy cẫng xung quanh bà và tôi cứ nhìn cái va li to tướng của bà, bởi vì là, khi đến bà lúc nào cũng mang cho tôi những đồ chơi đẹp trong cái va li. "Bà mang cho cháu cái gì thế hả bà?" tôi hỏi. Bố trợn mắt lên với tôi. "Nicolas, bố bảo tôi, sao lại có cái kiểu ở đâu thế! Ai dạy con như vậy hả?"
- Kệ nó, bà nói, thằng bé tội nghiệp này cũng không phải đã sung sướng gì đâu, chiều nó một tí cũng chẳng quá.
- A! bố nói, thế thì phải rồi. Mỗi lần bà nó đến thăm về là nó hoàn toàn hóa hư!
Bà mở va li và bà lôi ra một cái hộp to tướng. "Cầm lấy, cháu ngoan, bà bảo tôi, mở cái gói ra, bà chắc là cháu sẽ thích mê." Tôi mất bao nhiêu thời gian để mở cái gói vì cả đống dây nhợ với giấy và vì cả khi tôi nóng ruột tôi cứ run hết cả người thế là việc cởi dây khó kinh lên được, và trong cái hộp, bạn không bao giờ đoán được cái gì bên trong đâu: một cái máy bay! Một cái máy bay kinh khủng! Với đầy những mô tơ trên cánh và những cánh quạt quay được. "Thế phải nói sao nhỉ?" mẹ tôi hỏi. "Sao nó to kinh thế, tôi trả lời, con chưa bao giờ có cái máy bay to thế này!" Bà cười và bà nói rằng tôi rất là ngộ và bà ôm hôn tôi.
Còn tôi, tôi bắt đầu chơi với cái máy bay. Tôi kêu "ùùùùù" và rồi tôi vừa chạy trong phòng khách vừa nhào lộn cái máy bay hàng đống phát. Bố lại ngồi xuống ghế phô tơi để đọc báo, và bố bảo tôi: "Nicolas, dẹp cái trò chơi đó đi! Con còn phải làm bài tập để đi học!"
- Mặc kệ! bà nói, cứ để nó chơi một tí, có phải lúc nào nó cũng có đồ chơi như thế đâu, thằng bé tội nghiệp.
- Thế lúc thằng bé tội nghiệp nó lớn và bà đã biến nó thành một kẻ dốt nát, thì nó làm được gì trên đời? bố hỏi.
- Nó sẽ làm một chàng rể, chắc vậy, bà trả lời.
Mẹ bước vào phòng khách với các tách trà trên một cái khay. Mẹ không thích bà ở lại một mình lâu với bố. Tôi tin rằng đó là do các cuộc tranh cãi.
Sau khi uống trà, mẹ mang ra một cái bánh ga tô cắt lát, trông giống như bánh mì tẩm gia vị, nhưng vị thì chẳng giống tí nào, dù vẫn rất ngon. Tôi hỏi mẹ xem tôi có thể ăn bánh ga tô không và mẹ bảo không, rằng nó sẽ khiến tôi không muốn ăn cơm nữa. Tôi đang bắt đầu chơi với cái máy bay thì bà nói:
"Ôi dào! Cứ để nó ăn một hai lát thì cũng đâu có hại gì!" Bố nhìn bà, bố đỏ dần hết cả người, thế là mẹ, rất nhanh, đưa cho bố một lát bánh ga tô và mẹ bảo tôi lên phòng mà chơi.
- Tôi có gặp cháu trai độc nhất của tôi mấy đâu, bà nói, tôi chẳng hiểu mỗi khi tôi đến là lại tống ngay nó về phòng là tại làm sao?
- Ơ kìa, mẹ hay nhỉ, mẹ nói.
- Cứ mặc kệ bà, bố nói, em cũng biết thừa là bà cố tình ngoa ngoắt thế rồi.
- Anh đã hứa rồi kia mà, mẹ nói với bố.
- Ồ, có sao đâu, bà nói, tôi chỉ là một mụ già tội nghiệp chẳng ai thương, tôi hiểu mà, tôi sẽ về nhà tôi bây giờ, và không ai phải thấy mặt tôi nữa!
Mẹ và bà bắt đầu khóc lóc, bố đi lên phòng, còn tôi, tôi ăn thêm một miếng ga tô nữa.
Bà và mẹ ngừng khóc rất nhanh. "Con phải đi xem món rô ti thế nào rồi," mẹ nói và mẹ đi vào bếp. Còn tôi, tôi ở lại một mình với bà, và bà bế tôi ngồi lên đầu gối và bà bắt tôi để cái máy bay lên trên bàn, bởi vì tôi đã chọc một cái cánh quạt vào tai bà rồi bà hỏi ở trường tôi có học tốt không, tôi có ngoan không, sau này lớn lên tôi thích làm gì, và rằng tôi có muốn ăn kẹo mà bà đang để trong túi không. Tôi trả lời bà rằng tôi học không tồi, rằng tôi rất chi ngoan, rằng tôi muốn trở thành phi công và rằng nếu bà có kẹo thì tôi thích ăn lắm.
Có hàng đống kẹo trong túi của bà, toàn sô cô la và ca ra men. Bà đúng là hết sảy thật. Tôi rất yêu bố và mẹ, nhưng bọn họ không bao giờ cho tôi nhiều kẹo bằng thế. Tiếc là bà không đến nhà tôi thường xuyên hơn.
Vì đã đến giờ ăn, bố lại xuống phong khách. Còn tôi, tôi đã ăn xong chỗ kẹo, và, lạ kinh, tôi cũng chẳng thích chơi với cái máy bay lắm nữa. Mồm tôi ngọt lử và bụng tôi hơi đau đau.
- Bữa tối đã xong rồi, mẹ nói.
Chúng tôi bắt đầu ngồi vào bàn trong phòng ăn. Mẹ đã chuẩn bị một bữa kinh khủng với hàng đống món nhập bữa và xốt may on ne mà tôi rất thích. Nhưng kìa, tôi chẳng hiểu tại sao tôi không đói tí nào và tôi cứ dùng dĩa chấm may on ne để vẽ vời ở trên đĩa.
- Nào, ăn một tí để cho bà vui đi nào, bà nói.
- Không nên ép nó, bố nói, tất cả các bác sĩ đã nói...
- Các bác sĩ! Các bác sĩ! Bà kêu lên. Các bác sĩ thì biết cái gì? Tôi đây này, tôi đã nuôi ba đứa con và chúng đâu có bao giờ bị làm sao!
- Có thể là do bà không có mẹ chồng, bố trả lời.
- Mẹ mang món rô ti lên đây, mẹ nói; Nicolas, con nhanh lên, cả nhà đang chờ!
- Và nhai cho kỹ vào, bà nói thêm.
Khi bữa tối đã xong, mẹ bắt tôi đi ngủ ngay lập tức, và tôi ốm ơi là ốm. Ốm ơi là ốm ấy. Như cái lần sau bữa tiệc ban thánh thể cho thằng em họ Bertin của tôi, khi chú Silvère nói rằng cứ để cho tôi ăn gan béo, rằng cái đó chẳng có hại gì cho tôi, thế nhưng cái đó có đấy. Ban đêm bố đã phải thức dậy để gọi bác sĩ cho tôi, ông ấy đến và nói rằng không sao cả, chỉ là chứng khó tiêu và rằng tôi phải ăn kiêng trong vài ngày.
Và kìa tôi có cảm giác rằng bố không được hài lòng lắm khi bà nói bà sẽ ở lại thêm vài ngày để trông chừng việc ăn kiêng của tôi.
"Tôi rất nghi ngờ cách anh chị nuôi nấng thằng bé tội nghiệp này," bà nói.